028 029 Scenariusz lekcji: Horacjańska refleksja nad życiem

Temat: Horacjańska refleksja nad życiem

Motto:

“ Sapere aude – Odważ się być mądrym”  / Horacy

Główne zagadnienia lekcji:

Lekcja poświęcona jest analizie i interpretacji pieśni refleksyjnych Horacego: Do Leukonoe, Do Deliusza i Wybudowałem pomnik. Wnioski z własnych analiz porównają uczniowie z tekstem Jerzego Krókowskiego: Horacjańska refleksja nad życiem.

Cele lekcji:

Uczeń:

·         czyta ze zrozumieniem wiersze Horacego; określa ich tematykę i problematykę

·         czyta pieśni Horacego głośno, wyraziście, z właściwą intonacją

·         swoimi słowami przedstawia filozoficzną problematykę czytanych wierszy; wskazuje elementy stoicyzmu i epikureizmu

·         wskazuje toposy ważne dla twórczości Horacego (arkadia, śmierć, przemijanie)
i określa ich funkcje

·         wyjaśnia, co jest powodem dumy artysty

·         wyjaśnia, o jakim pomniku pisze Horacy w swej pieśni

·         dostrzega autobiograficzny charakter utworu

·         dostrzega i komentuje toposy exegi monumentum i non omnis moriar; określa ich funkcję w wierszu

·         rozważa, na czym polegają uniwersalne wartości utworów Horacego

·         czyta ze zrozumieniem teksty naukowe na temat poezji Horacego

·         wyjaśnia znaczenie i źródło pojęć: mecenas, mecenat       

Uwagi dotyczące realizacji:

Lekcja trwa 90 minut. Na pierwszej lekcji uczniowie analizują i interpretują pieśni Horacego posługując się kartami pracy i opracowując notatki graficzne dotyczące utworów, słuchają muzycznej interpretacji ody Do Leukonoe w wykonaniu Grzegorza Turnaua,  na drugiej dyskutują na temat uniwersalnych wartości utworów Horacego oraz porównują swoje wnioski z tekstem naukowym, ćwicząc jednocześnie czytanie ze zrozumieniem.

Środki dydaktyczne:

Krzysztof Mrowcewicz, Przeszłość i dziś, s. 77 – 82

Słownik języka polskiego

Kartka z zeszytu

Karty pracy, schematy notatek graficznych

Rzutnik lub tablica multimedialna

Grzegorz Turnau, Leukonoe  https://www.youtube.com/watch?v=Yhhkf5kDtFg

Przebieg lekcji:

1.       Lekcję rozpoczyna krótka rozmowa na temat motta. Uczniowie wyjaśniają, jak rozumieją sentencję Horacego. Sprawdzają w podręczniku inne złote myśli poety. Każdy wybiera jedną i ją komentuje.

2.       Nauczyciel wprowadza informacje biograficzne i Horacym, uczniowie wyjaśniają znaczenie słów mecenas, mecenat, odwołują się do Słownika języka polskiego.

3.       Wybrani uczniowie głośno czytają pieśni Horacego Do Leukonoe, Do Deliusza i Wybudowałem pomnik. Uczniowie wyjaśniają niezrozumiałe wyrazy, korzystając z przypisów i ewentualnej pomocy nauczyciela.

4.       Młodzież w grupach analizuje ody, pracując z kartą pracy i przygotowując notatkę graficzną według schematu.

Wykonanie chmury wyrazów może być zadaniem domowym. Nauczyciel czuwa nad właściwym wykonaniem zadań, w razie potrzeby służy pomocą.  

5.       Grupy prezentują efekty swojej pracy. Przed omówieniem utworu czytają go głośno i wyraziście. Notatki graficzne przyczepiają do tablicy, aby inni mogli je sfotografować.  Przykładowe notatki graficzne: 

6.       Nauczyciel prezentuje współczesną interpretację muzyczną pieśni Do Leukonoe w wykonaniu Grzegorza Turnaua. Młodzież dzieli się swoimi wrażeniami i spostrzeżeniami. Młodzież zastanawia się, czy poezja Horacego jest jeszcze aktualna, czy mówi o wartościach dziś ważnych. Każdy uczeń pisemnie przedstawia  swój stosunek do filozofii życiowej przedstawionej w twórczości Horacego. Uzasadnia swoje stanowisko.  

7.       Krótka dyskusja: Poezja Horacego – relikt przeszłości czy wciąż aktualna refleksja o świecie?

8.       Młodzież konfrontuje swoje wnioski z tekstem naukowym. Czyta artykuł Jerzego Krókowskiego Horacjańska refleksja nad życiem i wykonuje zadania spod tekstu.