031 Fiszki - Pojęcia teoretycznoliterackie starożytność


 Heros
 epos
cechy eposu
inwokacja




heros (półbóg) - w mitologii greckiej osoba zrodzona ze związku boga i śmiertelniczki lub bogini i śmiertelnika
heros (bohater) - osoba, która wsławiła się bohaterskimi czynami

Jeden z głównych i najstarszych gatunków epiki, np. „Iliada”, „Odyseja” ukazujące dzieje życia bohatera na tle wydarzeń przełomowych dla zainteresowanych narodu. Często opowiadają nie tylko o postaciach ludzkich, ale też boskich.

patos, podniosłość stylu, dwupłaszczyznowość świata przedstawionego - świat ludzi i bogów

rozszerzona apostrofa otwierająca utwór literacki (używane eposy)

porównanie homeryckie

epitet stały

wina tragiczna

konflikt tragiczny




porównanie poetyckie, które jest bardzo rozbudowane i stanowi pewną samodzielną całość względem reszty utworu

powtarzające się określenie, które uwypukla główną cechę bohatera lub zjawiska. Często ma postać epitetu złożonego  np. „boski Achilles”, „boski Hektor” i „szybkonogi Achilles”.

 w tragedii starożytnej błędne rozpoznanie sytuacji przez bohatera. Bohater, nieświadomy rzeczywistego znaczenia okoliczności, w jakich się znalazł, podejmuje czyny prowadzące do przypieczętowania jego losu i ostatecznie do katastrofy

polega na zderzeniu dwóch racji, które zawsze są równoważne. Kończy się obustronną porażką oraz walką z losem człowieka skazanego na porażkę. 

ironia tragiczna

fatum

budowa tragedii

cechy tragedii antycznej



nieprzezwyciężona sprzeczność naznaczająca losy bohatera, polega na tym, że wbrew jego woli i wiedzy podejmowane czyny nie dążą do oczekiwanego skutku, a prowadzą do wypełnienia się fatum
 w mitologii greckiej do personifikacja nieuchronnego, nieodwracalnego losu; nieodwołalna wola bogów, na którą nikt nie ma wpływu . 
Prolog - scena wstępna, wprowadzająca w problematykę utworu.
Parodos - pieśń chóru wchodzącego na scenę.
Epejsodion - w dzisiejszej terminologii akt lub scena.
Stasimon - pieśń chóru rozdzielająca epejsodia.
Eksodos - pieśń chóru schodzącego ze sceny.
Wywodzi się z mitów.
Przedstawia konflikt wybitnej jednostki z siłami wyższymi, który kończy się nieuchronną klęską - katastrofą bohatera.
Uwzględnia bohatera - który wbrew swojej woli - ściąga na siebie winę tragiczną wynikającą ze złej oceny sytuacji.
Wywołuje u widzów litość i trwogę, co oczyszcza z tych uczuć (katharsis)
Przedstawia często splot wydarzeń, które - z pozoru dobre dla bohatera - doprowadzają go do klęski (ironia tragiczna).




cechy mitu

topos

patos

mimesis




Opowiada historię świętą.
Odkrywa sakralny wymiar wszystkiego, co istnieje.
Opisuje początki świata, człowieka, zjawisk przyrody i obyczajów.

powtarzający się w kulturze motyw, temat

podniosły sposób mówienia i pisania oraz nastrój powagi lub wzniosłości

zasada twórczego naśladowania natury lub sztuki mistrzowskiej, która obejmuje tę naturę kształtującą.

Katharsis



oczyszczenie - jedna z podstawowych cech sztuki, szczególnie starożytnej (antycznej), np. tragedii




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Wypowiedź ustna - "Skąpiec"

Szanowni, tym razem coś na specjalną prośbę. Obiecałam, więc zrobiłam. Spójrzcie, może się Wam przyda.