Temat: Jak
wychwalać Boga? Propozycja Jana Kochanowskiego – Pieśń XXV – [Czego chcesz od
nas, Panie, za Twe hojne dary?]
Główne
zagadnienia lekcji:
Lekcja
poświęcona analizie i interpretacji Pieśni XXV Jana Kochanowskiego. Uczniowie
poznają biogram poety, notują najważniejsze informacje metodą Cornella.
Słuchają Pieśni XXV i oglądają jednocześnie prezentację. W grupach eksperckich
przygotowują rozpoznanie utworu, następnie tworzą się nowe grupy i uczniowie
uczą się wzajemnie, przygotowując mapy myśli dotyczące utworu Kochanowskiego.
Cele lekcji:
• uczeń potrafi:
odczytać ze zrozumieniem Pieśń XXV z Ksiąg wtórych;
nazwać rodzaj liryki oraz gatunek omawianego utworu;
rozpoznać w tekście podmiot liryczny i adresata;
uchwycić renesansowy charakter pieśni;
rozpoznać środki stylistyczne i określić ich funkcje;
efektywnie notować.
Metody nauczania
• metoda aktywizująca – notowanie metodą Cornella; praca w grupach
eksperckich, [tworzenie mapy myśli]
Środki dydaktyczne
podręcznik Ponad słowami (s. 28–29),
Prezentacja życia i twórczości Jana Kochanowskiego (uczeń lub film z
multibooka NE)
schemat notatki Cornella o Janie Kochanowskim
schemat notatki Cornella o Janie Kochanowskim
Nagranie audio
Zadania dla grup eksperckich
Zadania dla grup samokształceniowych
Papier na mapy myśli
Uwagi o realizacji:
Lekcja
wymaga dużego wkładu pracy młodzieży. Ponieważ uczniowie mają pracować w
grupach eksperckich, a potem samokształceniowych, ważny jest podział
młodzieży. Grupy eksperckie muszą być co
najmniej 4 (może być 8). Każda z nich opracowuje jedno zagadnienie: A – przedstawienie
Boga w pieśni, B – opis świata poprzez obrazy poetyckie, C – relacje między
człowiekiem i Bogiem, D – określenie rodzaju, gatunku literackiego, środki
stylistyczne i ich funkcje. Grupy powinny być w miarę możliwości równoliczne. Jeżeli
młodzież będzie pracowała dłużej, trzeba tworzenie mapy myśli przenieść na
następną lekcję, a na tej omówić wspólnie efekty pracy grup. Jeśli czas pozwoli, przechodzimy do
tworzenia grup samokształceniowych. [Uczniowie zmieniają miejsca. Tworzą się nowe
grupki, w skład których wchodzą przedstawiciele każdej grupy eksperckiej.
Wzajemnie sobie przekazują informacje, budując mapę myśli.] Nauczyciel cały
czas monitoruje pracę i służy pomocą.
UWAGA: Lekcja była opracowywana na potrzeby
pracy w klasie i w takich warunkach Małgosia (Małgorzata Cymbor-Frask) ją
sprawdziła. Serdecznie Ci, Małgosiu, dziękuję :)
Obecnie potrzeba dostosować ją do nauczania zdalnego. Dlatego opracowałam pomysł na pracę zdalną .
Przebieg lekcji
1. Podanie celów lekcji i zasad pracy.
2. Nauczyciel rozdaje (udostępnia) uczniom schemat notatki metoda Cornella o Janie Kochanowskim i prosi o notowanie podczas prezentacji postaci renesansowego mistrza. (Referat lub film np.- Krótki przewodnik po życiu i twórczości Jana Kochanowskiego – Nowa Era). Jeśli trzeba uzupełnia informacje i podaje wiadomości o genezie utworu będącego przedmiotem lekcji (Tekst powstał w Paryżu podczas podróży Jana Kochanowskiego po Europie. To pierwszy znany utwór, który został napisany po polsku. Prawdopodobnie wpływ na decyzję poety miało spotkanie z Ronsardem i jego akolitami, którzy propagowali pisanie w językach narodowych.)
3. Prezentacja utworu – z wykorzystaniem prezentacji ppt i nagrania audio np. https://epodreczniki.pl/a/bog-jana-kochanowskiego/DdWJOzHyL. Uczniowie starają się zrozumieć tekst. Jeśli pojawią się sformułowania niejasne, trzeba je omówić.
4. Cicha lektura tekstu z rozpoznaniem, kto jest podmiotem lirycznym, kto adresatem, o czym mówi nadawca.
5. Podział klasy na grupy eksperckie i rozdanie zadań.
A. Bóg
Zadaniem grupy jest wyjaśnienie na podstawie tekstu, jak renesansowy poeta postrzega Boga. Należy odpowiedzieć na pytania: Kim jest Bóg? Jaki jest Bóg? Swoje wnioski trzeba poprzeć cytatami z tekstu. Należy porównać wyłaniający się z utworu wizerunek Boga z jego pojmowaniem w średniowieczu. Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
B. Świat
Zadanie grupy polega na wyodrębnieniu elementów dzieła stworzenia ukazanych w wierszu (np. kosmos, kula ziemska, roślinność, wody, prawa rządzące w przyrodzie), przytoczeniu odpowiednich cytatów i uogólnieniu wniosków, odpowiadając na pytanie: Jaki jest świat stworzony przez Boga? Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
C. Relacje człowieka z Bogiem
Zadanie grupy polega na zanalizowaniu 6 wersów rozpoczynających utwór oraz 4 go kończących. Na tej podstawie należy nazwać postawę człowieka wobec Boga. Jakie uczucia do Niego kieruje? Jak może Mu podziękować za Jego dobrodziejstwa? Należy zinterpretować wersy: „Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie” i „Złota też, wiem, nie pragniesz, bo to wszystko Twoje,/cokolwiek na tej ziemi człowiek mieni swoje” w kontekście wiedzy historycznej – nawiązać do wiadomości o ruchu reformacyjnym i sprzeciwie wobec handlu odpustami. Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
D. Język i styl utworu
Zadaniem grupy jest określenie cech pieśni jako hymnu (jeśli trzeba, można skorzystać ze Słownika terminów literackich). Trzeba również ustalić z jakich środków stylistycznych korzysta Kochanowski, nazwać je, przytoczyć przykłady i określić funkcję w tekście. Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
Czas pracy 15-20 min.
6. Omówienie efektów pracy grup.
7. Ocena aktywności uczniów.
Na drugiej jednostce lekcyjnej:
8. Uczniowie tworzą nowe grupki – samokształceniowe i wzajemnie sobie przekazują informacje. Razem budują mapę myśli, w której centrum znajduje się tytuł utworu, a podstawowe węzły to tytuły zagadnień omawianych przez grupy eksperckie.
Zadania dla grup samokształceniowych:
1. Przekażcie sobie wzajemnie informacje, które ustaliliście w grupie eksperckiej. Możecie korzystać ze swoich notatek i podręcznika.
2. Wyjaśnijcie wszystkie wątpliwości. Jeśli ich sami rozstrzygnąć nie możecie, poproście nauczyciela o pomoc.
3. Budujcie mapę myśli:
a. na środku kartki A2 napiszcie tytuł i autora tekstu;
b. otoczcie kółkiem (elipsą, prostokątem lub innym kształtem tytuł- powinien być wyeksponowany);
c. od tytułu poprowadźcie 4 gałęzie, na końcu których zapiszecie słowa kluczowe, czyli tematy pracy grup eksperckich;
d. do każdego tematu dopisujcie zwięzłe informacje ustalone podczas pracy;
e. zadbajcie o estetykę pracy;
f. możecie swoją mapę wzbogacić o rysunki, symbole;
g. porównajcie swoją mapę z zaprezentowaną przez nauczyciela;
h. wprowadźcie poprawki i uzupełnienia;
i. sfotografujcie swoje dzieło.
Po wykonaniu pracy młodzież prezentuje swoje mapy i porównuje je z wzorcową mapą opracowaną na potrzeby lekcji i rozszerzającą wiadomości o konteksty historyczny i biograficzny oraz zagadnienia przynależności rodzajowej i gatunkowej.
2. Nauczyciel rozdaje (udostępnia) uczniom schemat notatki metoda Cornella o Janie Kochanowskim i prosi o notowanie podczas prezentacji postaci renesansowego mistrza. (Referat lub film np.- Krótki przewodnik po życiu i twórczości Jana Kochanowskiego – Nowa Era). Jeśli trzeba uzupełnia informacje i podaje wiadomości o genezie utworu będącego przedmiotem lekcji (Tekst powstał w Paryżu podczas podróży Jana Kochanowskiego po Europie. To pierwszy znany utwór, który został napisany po polsku. Prawdopodobnie wpływ na decyzję poety miało spotkanie z Ronsardem i jego akolitami, którzy propagowali pisanie w językach narodowych.)
3. Prezentacja utworu – z wykorzystaniem prezentacji ppt i nagrania audio np. https://epodreczniki.pl/a/bog-jana-kochanowskiego/DdWJOzHyL. Uczniowie starają się zrozumieć tekst. Jeśli pojawią się sformułowania niejasne, trzeba je omówić.
4. Cicha lektura tekstu z rozpoznaniem, kto jest podmiotem lirycznym, kto adresatem, o czym mówi nadawca.
5. Podział klasy na grupy eksperckie i rozdanie zadań.
A. Bóg
Zadaniem grupy jest wyjaśnienie na podstawie tekstu, jak renesansowy poeta postrzega Boga. Należy odpowiedzieć na pytania: Kim jest Bóg? Jaki jest Bóg? Swoje wnioski trzeba poprzeć cytatami z tekstu. Należy porównać wyłaniający się z utworu wizerunek Boga z jego pojmowaniem w średniowieczu. Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
B. Świat
Zadanie grupy polega na wyodrębnieniu elementów dzieła stworzenia ukazanych w wierszu (np. kosmos, kula ziemska, roślinność, wody, prawa rządzące w przyrodzie), przytoczeniu odpowiednich cytatów i uogólnieniu wniosków, odpowiadając na pytanie: Jaki jest świat stworzony przez Boga? Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
C. Relacje człowieka z Bogiem
Zadanie grupy polega na zanalizowaniu 6 wersów rozpoczynających utwór oraz 4 go kończących. Na tej podstawie należy nazwać postawę człowieka wobec Boga. Jakie uczucia do Niego kieruje? Jak może Mu podziękować za Jego dobrodziejstwa? Należy zinterpretować wersy: „Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie” i „Złota też, wiem, nie pragniesz, bo to wszystko Twoje,/cokolwiek na tej ziemi człowiek mieni swoje” w kontekście wiedzy historycznej – nawiązać do wiadomości o ruchu reformacyjnym i sprzeciwie wobec handlu odpustami. Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
D. Język i styl utworu
Zadaniem grupy jest określenie cech pieśni jako hymnu (jeśli trzeba, można skorzystać ze Słownika terminów literackich). Trzeba również ustalić z jakich środków stylistycznych korzysta Kochanowski, nazwać je, przytoczyć przykłady i określić funkcję w tekście. Podczas pracy każdy uczeń powinien robić sobie notatki, bo będzie zobowiązany przekazać wiadomości innej grupie.
Czas pracy 15-20 min.
6. Omówienie efektów pracy grup.
7. Ocena aktywności uczniów.
Na drugiej jednostce lekcyjnej:
8. Uczniowie tworzą nowe grupki – samokształceniowe i wzajemnie sobie przekazują informacje. Razem budują mapę myśli, w której centrum znajduje się tytuł utworu, a podstawowe węzły to tytuły zagadnień omawianych przez grupy eksperckie.
Zadania dla grup samokształceniowych:
1. Przekażcie sobie wzajemnie informacje, które ustaliliście w grupie eksperckiej. Możecie korzystać ze swoich notatek i podręcznika.
2. Wyjaśnijcie wszystkie wątpliwości. Jeśli ich sami rozstrzygnąć nie możecie, poproście nauczyciela o pomoc.
3. Budujcie mapę myśli:
a. na środku kartki A2 napiszcie tytuł i autora tekstu;
b. otoczcie kółkiem (elipsą, prostokątem lub innym kształtem tytuł- powinien być wyeksponowany);
c. od tytułu poprowadźcie 4 gałęzie, na końcu których zapiszecie słowa kluczowe, czyli tematy pracy grup eksperckich;
d. do każdego tematu dopisujcie zwięzłe informacje ustalone podczas pracy;
e. zadbajcie o estetykę pracy;
f. możecie swoją mapę wzbogacić o rysunki, symbole;
g. porównajcie swoją mapę z zaprezentowaną przez nauczyciela;
h. wprowadźcie poprawki i uzupełnienia;
i. sfotografujcie swoje dzieło.
Po wykonaniu pracy młodzież prezentuje swoje mapy i porównuje je z wzorcową mapą opracowaną na potrzeby lekcji i rozszerzającą wiadomości o konteksty historyczny i biograficzny oraz zagadnienia przynależności rodzajowej i gatunkowej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz