Temat: Dialogi z tradycją – Zbigniew
Herbert Historia Minotaura
Motto:
“ Krajobraz
grecki przemówił do mnie patetycznym głosem mitu i tragedii” / Zbigniew Herbert
Główne
zagadnienia lekcji:
Lekcja
poświęcona jest analizie i interpretacji prozy poetyckiej Zbigniewa Herberta
Historia Minotaura. Uczniowie poznają pojęcie reinterpretacji, prześledzą w
jaki sposób Herbert jej dokonuje.
Cele
lekcji:
Uczeń:
·
przy pomocy nauczyciela interpretuje utwór
Herberta
·
w czytanym tekście wskazuje obecność toposu
antycznego; wyjaśnia jego znaczenie
·
dostrzega żywotność motywów antycznych w
czytanych utworach
·
rozpoznaje znaczenia uniwersalne niesione przez
motywy antyczne obecne w czytanych wierszach
·
swoimi
słowami wyjaśnia na konkretnych przykładach, na czym polega reinterpretacja
mitów w poezji Herberta
·
wskazuje
zastosowane w wierszach środki artystyczne i określa ich funkcje
·
wyjaśnia,
dlaczego mity i toposy greckie (śródziemnomorskie) można nazwać wspólnym
językiem kultury europejskiej
Uwagi
dotyczące realizacji:
Lekcja trwa 45
minut. Uczniowie analizują i interpretują tekst Herberta, zestawiając zawarte w
nim informacje o mitycznych postaciach z wiadomościami wynikającymi z mitu.
Szukają głębszych sensów reinterpretacji .
Środki
dydaktyczne:
Krzysztof Mrowcewicz,
Przeszłość i dziś, s. 83 -84
Słownik wyrazów
obcych
Kartka z
zeszytu
Przebieg
lekcji:
1. Krótki
wykład nauczyciela na temat twórczości Zbigniewa Herberta i roli nawiązań do
mitologii.
2. Przypomnienie
mitu o Tezeuszu i Minotaurze.
3. Odczytanie
wiersza.
4. Nawiązania
do mitycznej opowieści, kreacja głównych bohaterów mitu[1]
W mitologii
|
Elementy wspólne
|
W utworze Herberta
|
Gmach bez wyjścia, miejsce odosobnienia, izolacji
|
labirynt
|
Rodzaj szkoły myślenia, system korytarzy od
najprostszych do coraz bardziej skomplikowanych; różnica poziomów; schody
abstrakcji; Minotaur nic z tego nie rozumiał;
miejsce
wyzwalające poczucie zagubienia, goryczy, bezradności; miejsce tortur
|
Heros, triumfator, pogromca monstrum podstępny, nieludzki,
|
Tezeusz
|
„zręczny morderca”,
bezlitosny, okrutny, zabójca do wynajęcia przez władzę |
Pazerne monstrum, potwór, budzi grozę
|
Minotaur
|
Książę, z nienaturalnie dużą głową, silny, nieco
melancholijny – matołek
niedorozwinięty, nieszczęśliwy, zagubiony, bezbronny kaleka |
Genialny artysta, wynalazca, budowniczy labiryntu
|
Dedal
|
Modny inżynier, twórca głośnego kierunku architektury
pedagogicznej,
twórca miejsca tragedii Minotaura |
Rozumny król, chroni poddanych
|
Minos
|
Chce zgładzić szkaradnego, nieudanego syna, bezwzględny, okrutny władca
|
5. Próba odczytania symbolicznego znaczenia w
tekście Herberta poszczególnych postaci i motywu labiryntu. Uzupełnienie tabeli
(tekst niebieską czcionką).
6. Analiza puenty utworu Herberta – Zabity
książę odnajduje wreszcie mądrość. Labirynt – niepotrzebny już elementarz.
7. Sformułowanie wniosków: Herbert dokonuje
reinterpretacji mitu. Opowieść okazuje się przerażająco banalna: książę z
powodu swej ułomności zostaje ukryty, a potem zabity z rozkazu ojca. Nawet tak
przetworzony mit odsłania prawdy ludzkiego istnienia: odwieczną bezwzględność
władzy, której słabi i kalecy nie są potrzebni, więc należy się ich pozbyć oraz
majestat i potęgę śmierci – zabity książę odnajduje wreszcie mądrość.
8. Wyjaśnienie pojęcia reinterpretacja. Nauczyciel
poleca uczniom, aby zastanowili się nad
znaczeniem i budową słowotwórczą wyrazu reinterpretować. W razie trudności odsyła młodzież do słownika
wyrazów obcych. Następnie prosi o wykonanie ćwiczenia:
Wyraz reinterpretować jest
zbudowany tak samo jak wyraz rehabilitować.
Jakie znaczenie wnosi przedrostek re- ? Podaj trzy przykłady wyrazów
utworzonych w ten sam sposób.
9. Zwrócenie uwagi młodzieży na ironiczny ton
wypowiedzi Herberta. Próba odszukania ironii w tekście i wyjaśnienia jej roli.
Ironicznie Herbert odnosi się zarówno do Dedala i jego dzieła, jak i do
Tezeusza oraz Minosa. Sympatia mówiącego jest po stronie skrzywdzonego
nieszczęśnika. Ironia podkreśla wymowę utworu.
10. Zadanie domowe: Przygotuj się do
powtórzenia z antyku grecko-rzymskiego.
[1]
Pomysł zaczerpnięty z opracowania Agnieszki Grudzińskiej, Rok Zbigniewa
Herberta. Spotkania z „panem od poezji” na lekcjach języka polskiego. WOM
Częstochowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz